Scratching endometrium to zabieg, który może być elementem przygotowania do transferu zarodka u pacjentek leczonych z powodu niepłodności. W leczeniu niepłodności często nie ma jednej prostej odpowiedzi. Zanim dojdzie do ciąży, wiele par musi przejść przez szereg badań, decyzji, rozważań i prób. W pewnym momencie tej drogi może pojawić się propozycja wykonania zabiegu, który brzmi zagadkowo, a dla niektórych wręcz niepokojąco: scratching endometrium.
Czym tak naprawdę jest ta procedura? Czy warto się na nią decydować? I dlaczego nie zawsze chodzi tylko o szansę na implantację?
Na czym polega scratching endometrium?
Zabieg scratchingu polega na kontrolowanym mikrourazie błony śluzowej macicy – najczęściej wykonywanym przy użyciu cewnika typu pipelle. Przeprowadzany jest zazwyczaj w fazie lutealnej cyklu, czyli po owulacji. Procedura trwa kilka minut i nie wymaga znieczulenia.
W codziennej praktyce medycznej scratching endometrium bardzo często łączy się z pobraniem materiału do badania histopatologicznego. Taka forma tzw. pipelle biopsy umożliwia jednocześnie:
- pobudzenie śluzówki (czego potencjalnym efektem może być poprawa jej receptywności),
- oraz uzyskanie materiału do oceny histologicznej, co bywa kluczowe przy analizie przyczyn niepowodzeń leczenia.
Wskazania do scratchingu endometrium
Zabieg nie jest standardowo wykonywany u każdej pacjentki. Zazwyczaj rozważa się go w następujących sytuacjach:
- nawracające niepowodzenia implantacji zarodka (tzw. RIF – recurrent implantation failure),
- potrzeba oceny receptywności endometrium lub weryfikacji synchronizacji śluzówki z fazą cyklu,
- wskazanie do diagnostyki histologicznej endometrium przed kolejnym transferem,
- podejrzenie zmian zapalnych (np. przewlekłego endometritis), polipów lub rozrostu endometrium.
Wykonanie scratching + biopsja pozwala zebrać więcej danych o stanie błony śluzowej macicy, co może wpłynąć na decyzję o dalszym postępowaniu.
Diagnostyczna wartość badania histopatologicznego
Biopsja endometrium umożliwia ocenę m.in.:
- obecności przewlekłego zapalenia (z naciekiem plazmocytów),
- zmian strukturalnych (polipy, rozrosty, torbiele gruczołów),
- zaburzeń dojrzewania endometrium (np. opóźnionej fazy sekrecyjnej),
- cech niedostatecznej proliferacji lub zmian hormonalnych.
Dzięki temu lekarz prowadzący ma możliwość dostosowania leczenia nie tylko do obrazu klinicznego, ale również do danych histologicznych, co zwiększa trafność kolejnych decyzji terapeutycznych.
Czy scratching zwiększa szanse na ciążę?
To jedno z najczęstszych pytań, z jakimi zgłaszają się pacjentki. Aktualne dane naukowe nie dają jednoznacznej odpowiedzi. W grupie pacjentek z nawracającymi niepowodzeniami implantacji scratching może mieć pozytywny wpływ, ale nie stanowi gwarancji sukcesu. Nie rekomenduje się jego rutynowego stosowania u wszystkich pacjentek podchodzących do in vitro.
Kluczowe jest, by decyzja o wykonaniu zabiegu była oparta na konkretnej sytuacji klinicznej, a nie traktowana jako „profilaktyczny dodatek”.
Jak wygląda zabieg w praktyce?
Scratching endometrium to krótki zabieg, który wykonuje się w warunkach ambulatoryjnych, bez konieczności znieczulenia. Lekarz wprowadza do jamy macicy cienki, elastyczny cewnik tzw. pipellę. To narzędzie o bardzo małej średnicy, stosowane również do pobierania materiału do badania histopatologicznego. Za pomocą pipelli wykonuje się kilka delikatnych ruchów wewnątrz macicy – celem jest powierzchniowe naruszenie błony śluzowej. Jednocześnie pobierany jest niewielki fragment endometrium do analizy pod mikroskopem. Całość trwa kilka minut.
Podczas zabiegu można odczuwać lekki dyskomfort, niekiedy przypominający napięcie lub skurcz podbrzusza. U części pacjentek pojawia się chwilowe uczucie „ciągnięcia”, inne nie odczuwają nic szczególnego. Po wszystkim można wrócić do codziennych aktywności. Przez kilka godzin może występować niewielkie plamienie lub delikatne skurcze, ale najczęściej nie wymagają one żadnego leczenia. W razie potrzeby można przyjąć lek przeciwbólowy, który stosuje się przy miesiączce. Zaleca się unikanie współżycia przez 2–3 dni po zabiegu.
Scratching endometrium, połączony z biopsją histopatologiczną, może być użytecznym narzędziem diagnostyczno-terapeutycznym u wybranych pacjentek w leczeniu niepłodności. Umożliwia nie tylko potencjalne zwiększenie receptywności endometrium, ale również ocenę jego budowy, dojrzewania i stanu zapalnego.
Wskazanie do zabiegu powinno być dobrze uzasadnione i wynikać z indywidualnej analizy przypadku – szczególnie w sytuacjach powtarzających się niepowodzeń transferu zarodków.
Umów konsultację
Jeśli rozważasz wykonanie scratchingu endometrium lub lekarz zaproponował Ci ten zabieg – możesz umówić się na konsultację w naszej klinice. Fertimedica to specjalistyczna klinika leczenia niepłodności, zlokalizowana na warszawskim Mokotowie.
🔗 Umów się na wizytę
🔗 Zobacz cennik zabiegów
FAQ – najczęstsze pytania
Czy scratching boli?
Zwykle nie. Odczucia są indywidualne, ale większość pacjentek opisuje je jako krótki, umiarkowany dyskomfort.
Czy muszę robić scratching przed każdym transferem?
Nie. Jeśli był wykonany niedawno i wyniki biopsji są aktualne – nie ma potrzeby powtarzania.
Czy scratching zwiększa szansę na ciążę?
Może być pomocny u pacjentek z niepowodzeniami implantacji. Nie jest jednak procedurą uniwersalną i nie powinien być stosowany „dla bezpieczeństwa”.
Czy badanie histopatologiczne endometrium jest standardem?
W praktyce klinicznej scratching najczęściej łączy się z pobraniem wycinka – to element diagnostyki, nie tylko „rytuał” wspierający leczenie.