Ciąża osiągnięta dzięki zapłodnieniu in vitro (IVF) to często efekt długiej i wymagającej drogi. Dla wielu pacjentek jest to ciąża wyczekiwana, a nierzadko jedyna szansa na rodzicielstwo. Wraz z pozytywnym wynikiem testu ciążowego pojawiają się pytania: czy ciąża po IVF różni się od naturalnej? Czy badania w jej przebiegu wyglądają inaczej? Odpowiedź jest złożona: z jednej strony standardy opieki są podobne, z drugiej – w praktyce lekarze częściej decydują się na szerszy zakres monitorowania, by zapewnić jak największe poczucie bezpieczeństwa pacjentce.
Pomocne może być porównanie przedstawione w Ciąża po in vitro a ciąża naturalna – czym się różnią? Praktyczne spojrzenie kliniczne.
Poniżej przedstawiamy zestawienie badań i kontroli w ciąży po IVF, z odniesieniem do standardów stosowanych w ciążach naturalnych z uwzględnieniem nie tylko diagnostyki prenatalnej, lecz także ogólnych badań krwi, moczu, i zaleceń dotyczących stylu życia.
Wczesna ciąża – potwierdzenie i pierwszy obraz USG
Pierwszym krokiem po pozytywnym wyniku testu ciążowego (zwykle 12–14 dni po transferze zarodka) jest oznaczenie poziomu hormonu β-hCG. Poziomy hormonu monitoruje się w odstępach kilkudniowych, by ocenić prawidłowy rozwój ciąży. Pierwsze badanie USG przeprowadza się zazwyczaj około 6. tygodnia ciąży (czyli około 3 tygodnie po transferze blastocysty), w celu potwierdzenia obecności pęcherzyka ciążowego, lokalizacji ciąży oraz, jeśli to możliwe, czynności serca zarodka.
W tym okresie wykonuje się podstawowe badania laboratoryjne, takie jak morfologia krwi, grupa krwi, poziom glukozy na czczo czy badanie moczu. Większość badań infekcyjnych – jak HBs, HIV, toksoplazmoza czy różyczka – była zazwyczaj przeprowadzana już na etapie przygotowań do procedury IVF i nie wymaga powtórzenia, o ile nie minął znaczny czas lub nie pojawiły się nowe czynniki ryzyka.
Drugi trymestr
Między 11. a 14. tygodniem wykonuje się badanie USG w kierunku przezierności karkowej oraz test podwójny. W połączeniu z wiekiem ciążowym i danymi z USG pozwala to ocenić ryzyko wystąpienia najczęstszych zaburzeń genetycznych. Dodatkowo, kontynuowane są podstawowe badania: morfologia, badanie moczu, poziom TSH i glukozy.
Warto w tym okresie zwrócić uwagę na styl życia: zdrowa dieta, umiarkowana aktywność fizyczna, unikanie stresu oraz odpoczynek mają realny wpływ na dobrostan matki i rozwój płodu. Regularna suplementacja zgodnie z zaleceniami lekarza wspiera prawidłowy przebieg ciąży.
Połowa ciąży
Pomiędzy 18. a 22. tygodniem wykonuje się tzw. badanie połówkowe. Jest to dokładna ocena anatomii płodu. W ciążach po IVF czasem zaleca się także echokardiografię płodu. W dalszym ciągu wykonywane są także regularne badania krwi i moczu oraz test obciążenia glukozą (OGTT), który pozwala wykryć ewentualną cukrzycę ciążową.
Trzeci trymestr
Od 28. tygodnia ciąży kontynuowane są badania krwi i moczu, a także oznaczanie przeciwciał (jeśli grupa krwi matki to Rh-). Po 32. tygodniu wprowadza się KTG oraz – w razie potrzeby – profil biofizyczny płodu.
Choć ciąża po in vitro bywa bardziej „obserwowana”, nie znaczy to, że jest z natury trudniejsza. Wiele zależy od zdrowego rozsądku, spokoju i otwartej rozmowy z lekarzem. Badania, styl życia, codzienna troska – wszystko to buduje bezpieczny przebieg ciąży, ale nie powinno przytłaczać. Ważne, by w tym wszystkim znaleźć też przestrzeń na radość – zasłużoną, długo wyczekiwaną.
